Ο Βασίλειος Θεοφάνους ήταν φημισμένος βιολιστής, συνθέτης και μαέστρος. Γεννήθηκε στο Μελένικο της Ανατολικής Μακεδονίας το 1895. Ξεκίνησε τις μουσικές του σπουδές στο Ωδείο Αθηνών το 1907. Σπούδασε βιολί με τους Γ. Χωραφά και Ι. Μπουστίντουϊ και θεωρητικά με τον Μ. Καλομοίρη.
Το 1916 διορίστηκε στο «Ωδείον Θεσσαλονίκης» για να διδάξει βιολί και θεωρητικά, όπου και παρέμεινε προσφέροντας τις γνώσεις και τις υπηρεσίες του για τα επόμενα 40 χρόνια, μέχρι το 1956. Στο διάστημα 1922 – 1924 πήγε με άδεια του Ωδείου Θεσσαλονίκης στο Παρίσι, όπου σπούδασε φούγκα και ενορχήστρωση με τον Π. Βιντάλ.
Από την τάξη του στο Ωδείο Θεσσαλονίκης αποφοίτησαν σπουδαίοι εκτελεστές και παιδαγωγοί, όπως ο Χ. Δέλλας, η Ί. Μαργαρίτη, ο Χ. Πολυζωίδης, ο Τ. Παππάς, ο Κ. Πάτρας, η Ντ. Δοσίου, κ.ά. Κατά την διδακτική του πορεία, έδωσε περίπου 50 διπλώματα και πτυχία βιολιού και θεωρητικών.
Πέραν της διδασκαλίας, υπήρξε και ενεργός σολίστ του βιολιού και διευθυντής μουσικών σχημάτων, καθώς διηύθυνε επί 30 χρόνια συναυλίες της Συμφωνικής Ορχήστρας του Ωδείου και υπήρξε μαέστρος της Συμφωνικής Ορχήστρας Βορείου Ελλάδος επί σειρά ετών. Επίσης ίδρυσε και διηύθυνε την χορωδία των Σιδηροδρομικών «Θερμαϊκός».
Ως συνθέτης υπήρξε ένα από τα πρώτα μέλη της Εταιρείας Ελλήνων Μουσουργών και έχει συνθέσει συμφωνικά και σκηνικά έργα, έργα μουσικής δωματίου, χορωδιακά και πολλά τραγούδια και έχει συγγράψει τη μέθοδο βιολιού για παιδιά «Ο Μικρός Βιολιστής». Τέλος, έχει ασχοληθεί με την διασκευή δημοτικών τραγουδιών.
Το Αρχείο περιλαμβάνει Αποκόμματα Εφημερίδων, Προγράμματα Συναυλιών, Φωτογραφίες και Χειρόγραφες Παρτιτούρες.