Βραδυά Μουσικής Δωματίου “ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ”
Η φετινή σεζόν στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (ΚΩΘ) συνεχίζεται με μία σπουδαία συναυλία. Συγκεκριμένα, το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2022 στις 8.30 μμ στην αίθουσα «Μελίνα Μερκούρη» του ΚΩΘ (Φράγκων 15), οι διεθνώς καταξιωμένοι καλλιτέχνες Σίμος Παπάνας (βιολί), Δήμος Γκουνταρούλης (βιολοντσέλο) και Βασίλης Βαρβαρέσος (πιάνο) συμπράττουν σε μία βραδιά μουσικής δωματίου με τίτλο Μουσικό Καλειδοσκόπιο.
Οι τρεις κορυφαίοι Έλληνες μουσικοί ερμηνεύουν το Τρίο με Πιάνο αρ. 3 σε σολ ελάσσονα, έργο 110 του Ρόμπερτ Σούμαν και το Τρίο με Πιάνο αρ. 2 σε μι ύφεση μείζονα, έργο 100 D. 929 του Φραντς Σούμπερτ. Πρόκειται για δύο εμβληματικά έργα του ρεπερτορίου, που σχοινοβατούν ανάμεσα στην ποιητικότητα, τη σχιζοφρένεια, τον υπαρξιακό τρόμο και τελικά την κάθαρση.
Ο Σίμος Παπάνας γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1979. Σπούδασε βιολί, μπαρόκ βιολί, σύνθεση και μαθηματικά. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης και τις ολοκλήρωσε στο Oberlin College και το Yale University στις ΗΠΑ. Καθηγητές του υπήρξαν οι Πέταρ Αρναούντοβ, Τάρας Γκαμπόρα, Έρικ Φρίντμαν (βιολί), Μέριλιν Μακ Ντόναλντ (μπαρόκ βιολί) και Χρήστος Σαμαράς (σύνθεση).
Έχει συμπράξει με πολλές ορχήστρες ως σολίστας ή διευθύνοντας από το βιολί, μεταξύ των οποίων οι Staatskapelle Dresden, Ορχήστρα του Θεάτρου Bolshoi, Ορχήστρα Δωματίου της Ζυρίχης, Kammerorchester Basel, Camerata Salzburg, Geneva Camerata, Συμφωνική της Πράγας, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Καμεράτα της Αθήνας, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, Φιλαρμονική της Σόφιας, Σολίστες της Σόφιας, Συμφωνική Ορχήστρα της Κύπρου, Φιλαρμονική του Νις (Σερβία), Συμφωνική του Μονάχου, Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νοτιοδυτικής Γερμανίας, L’Arte del Mondo (Γερμανία), American Bach Soloists, New Century Chamber Orchestra (Σαν Φρανσίσκο) και Philharmonia Moments Musicaux της Ταιβάν. Έχει ηχογραφήσει ως σολίστ για τις εταιρίες Deutsche Grammophon, BIS και Centaur.
Έχει συμμετάσχει σε σημαντικά φεστιβάλ, όπως Verbier (Ελβετία), Schleswig-Holstein (Γερμανία), Sommets Musicaux Gstaad (Ελβετία), Διεθνές Φεστιβάλ Βιολιού της Αγ. Πετρούπολης (Ρωσία), Odessa Classics (Ουκρανία), Baroktage Melk (Αυστρία), Bristol Proms (Αγγλία), Pollenca (Μαγιόρκα, Ισπανία), Helicon Foundation (Νέα Υόρκη), Φεστιβάλ Αθηνών και Φεστιβάλ Μουσικής του Τόκυο. Έχει εμφανιστεί στις σημαντικότερες αίθουσες συναυλιών του κόσμου: Carnegie Hall (Νέα Υόρκη), Palau de la Musica (Βαρκελώνη), Μεγάλη Αίθουσα της Φιλαρμονικής της Αγ. Πετρούπολης και Herbst Theater (Σαν Φρανσίσκο). Συνεργάζεται τακτικά με τον διεθνούς φήμης βιολονίστα Daniel Hope, και έχει συμπράξει σε έργα μουσικής δωματίου με κορυφαίους μουσικούς από τις Φιλαρμονικές της Βιέννης, του Βερολίνου και της Νέας Υόρκης, και από την Ορχήστρα της Φιλαδέλφεια.
Έχει διδάξει σεμινάρια σε μεγάλα πανεπιστήμια, όπως McGill (Μοντρεάλ, Καναδάς), Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα, University of the Pacific (Καλιφόρνια), Πανεπιστήμιο Soochow (Ταϊπέι, Ταϊβάν), Ακαδημία Pancho Vladigerov (Σόφια, Βουλγαρία), Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και Ακαδημία της Staatskapelle Dresden. Οι συνθέσεις του έχουν παρουσιαστεί και ηχογραφηθεί ανά τον κόσμο (ΗΠΑ, Ρωσία, Καναδάς, Περού, Ιράν, Ιαπωνία, Ταϊβάν και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης) σε σημαντικές αίθουσες, όπως Musikverein (Βιέννη), Tonhalle (Ζυρίχη) και National Concert Hall (Ταϊπέι), καθώς και σε θεατρικά φεστιβάλ όπου παρουσιάστηκε μουσική για θέατρο.
Από το 2003 ο Σίμος Παπάνας είναι μόνιμος εξάρχων της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης.
Ο βιολοντσελίστας Δήμος Γκουνταρούλης είναι ένας πολύπλευρος και ιδιαίτερα δραστήριος καλλιτέχνης, ο οποίος ανήκει σε μια γενιά μουσικών που παίζουν με την ίδια άνεση και ποιότητα διαφορετικά στιλ, τόσο σε ιστορικά όσο και σε σύγχρονα όργανα. Κατά τη διάρκεια της τριαντάχρονης μουσικής πορείας του έχει κληθεί να συμμετάσχει σε αναρίθμητες περιοδείες και ηχογραφήσεις, παίζοντας με κορυφαίους μουσικούς και σύνολα κλασικής, μπαρόκ και τζαζ/αυτοσχεδιαζόμενης/λαϊκής μουσικής ανά τον κόσμο, μετρώντας συνεργασίες με σημαντικούς καλλιτέχνες από διάφορους χώρους της τέχνης.
Γεννήθηκε το 1970 στη Λάρισα και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, όπου μελέτησε τσέλο με τους Γιώργο Μανώλα, Ιβάν Μπιάνκι και Ρούσι Ντράγκνεφ. Αποφοίτησε από το Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης με την υψηλότερη διάκριση. Το 1988, σε ηλικία 18 ετών, έφυγε από την Ελλάδα με υποτροφία του γαλλικού κράτους και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου συνέχισε τις σπουδές του με τον Philippe Muller και την Reine Flachot. Εκεί ξεκίνησε να παίζει τζαζ και αυτοσχεδιαστική μουσική, εξερευνώντας νέες δυνατότητες και δημιουργώντας μια πρωτότυπη γλώσσα για το τσέλο που τον οδήγησε σε συνεργασίες με θρυλικούς μουσικούς, όπως οι Lee Konitz, Jackie McLean, Max Roach, Walter Bishop Jr, Horace Parlan, Stephane Grapelli.
Το 1996 μετακόμισε στη Βραζιλία. Έκτοτε αφιερώθηκε στην ιστορική ερμηνεία της παλαιάς μουσικής, μελετώντας κι εξερευνώντας το ρεπερτόριο για μπαρόκ και κλασικό τσέλο. Στην πορεία συνέπραξε με σημαντικά σύνολα και μουσικούς, όπως οι Anner Bylsma, Vera Beths, Nicolau de Figueiredo και το ολλανδικό ensemble Musica ad Rhenum, παίζοντας σε μεγάλες ευρωπαϊκές και βραζιλιάνικες αίθουσες και φεστιβάλ. Παράλληλα, εμφανίζεται συχνά ως σολίστ με διάφορες ορχήστρες και ερμηνεύει σύγχρονη μουσική από όλο τον κόσμο. Έχει παίξει και ηχογραφήσει με πολλά βραζιλιάνικα γκρουπ και μουσικούς, όπως οι Hermeto Pascoal, Egberto Gismonti, Naná Vasconcelos.
Υπήρξε επί μία δεκαετία καθηγητής βιολοντσέλου στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Sao Paulo – UNICAMP. Το 2003 κέρδισε στη Βραζιλία το έγκυρο Βραβείο Carlos Gomes ως ο καλύτερος σολίστ της χρονιάς, ενώ το 2008 η ηχογράφησή του με τις Σουίτες για σόλο βιολοντσέλο του J. S. Bach έλαβε το Βραβείο Κουλτούρας “Bravo” (Prêmio Bravo de Cultura) για το καλύτερο CD κλασικής μουσικής του έτους. Το 2010 κέρδισε το Βραβείο του Συνδέσμου Βραζιλιάνων Κριτικών Τέχνης (APCA) με την Camerata Aberta, ένα ειδικευμένο σύνολο σύγχρονης μουσικής. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε με τον τσεμπαλίστα Nicolau de Figueiredo το διπλό άλμπουμ “Ο Χαμένος Τενόρος” με πρώτες παγκόσμιες ηχογραφήσεις μουσικής για violoncello piccolo, λαμβάνοντας ενθουσιώδεις κριτικές. Το 2012 διηύθυνε και παρουσίασε το πολυθέαμα “Logos – Dialogos / 6 Suites for violoncello solo and dance by J. S. Bach”, συνεργαζόμενος με έξι κορυφαίους βραζιλιάνους χορογράφους: Ismael Ivo, Deborah Colker, Luis Arrieta, Henrique Rodovalho, Jorge Garcia, Tíndaro Silvano.
Έπειτα από 27 χρόνια στο εξωτερικό, το 2015 επέστρεψε στην Ελλάδα και ζει στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται συστηματικά τόσο με την μουσική του 18ου αιώνα σε όργανα εποχής όσο με τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, παίζοντας μοντέρνο και μπαρόκ βιολοντσέλο, καθώς και τετράχορδο ή πεντάχορδο βιολοντσέλο πίκολο. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και συνεργάζεται τακτικά με τους Σίμο Παπάνα, Βασίλη Βαρβαρέσο, Γιώργο Δεμερτζή και Μάρκελλο Χρυσικόπουλο. Εμφανίζεται τακτικά σε όλη την Ευρώπη, στη Λατινική Αμερική, στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Η δισκογραφία του, προσωπική και ως μέλος γκρουπ ή ως προσκεκλημένος σολίστ, περιλαμβάνει περίπου 40 CD.
Ο Δήμος Γκουνταρούλης διδάσκει βιολοντσέλο στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.
Ο Βασίλης Βαρβαρέσος θεωρείται ως ένας από τους πιο ενδιαφέροντες πιανίστες της γενιάς του. Έπειτα από ένα ρεσιτάλ του στη Νέα Υόρκη, η κριτική ανέφερε ότι “Ο Βαρβαρέσος διαθέτει μία φυσική και ταυτόχρονα τέλεια ακονισμένη τεχνική, η οποία αναβλύζει από μια πηγή βαθιάς μουσικότητας. Αιχμαλώτισε το ακροατήριό του από την αρχή μέχρι το τέλος με μα ερμηνεία σαν πυρωμένο κάρβουνο.” Και ο διάσημος βιρτουόζος Cyprien Katsaris έγραψε στο BBC Magazine το εξής: “Αυτό που απολαμβάνω είναι η ισορροπία που πετυχαίνει ανάμεσα στην δεξιοτεχνία και την μουσικότητα. . . . ό,τι κι αν παίζει ο Βαρβαρέσος, είναι πάντοτε αληθινά όμορφο”.
Τη διετία 2020-22 προσκλήθηκε στο Festival Menuhin του Gstaad, στο Festival de Piano a Sainte-Ursanne, στο Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής της Μάλτας, έκανε ντεμπούτο με ατομικό ρεσιτάλ στη σειρά συναυλιών της Ραδιοφωνίας του Rotterdam, εμφανίστηκε τόσο σε ρεσιτάλ όσο και σε συναυλίες μουσικής δωματίου σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία και Βέλγιο, και συνεργάστηκε με τον Christoph Eschenbach και την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ) ερμηνεύοντας το 5ο Κοντσέρτο του Beethoven στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Τις προηγούμενες σεζόν εμφανίστηκε στο Φεστιβάλ της Pietra Santa με τον Vadim Repin και τον Boris Berezovsky, στα Φεστιβάλ της Αλικαρνασσού, της Βηρυτού, της Κωνσταντινούπολης και των Αθηνών, στα Sommets Musicaux de Gstaad, στο Φεστιβάλ Chopin του Nohant, στο Φεστιβάλ Lisztomanias του Chateauroux, στο Φεστιβάλ των Musicales du Golfe και στο Φεστιβάλ Senliszt του Ιδρύματος G. Cziffra.
Συνεργάζεται παράλληλα με πλήθος ορχηστρών της Ελλάδας και του εξωτερικού: Ορχήστρα Φιλαρμόνια Αθηνών, ΚΟΑ, ΚΟΘ, Ορχήστρα Δωματίου της Αγ. Πετρούπολης, Ορχήστρα του Freiburg, Συμφωνική Ορχήστρα της Βασιλείας, Ορχήστρα Δωματίου της Νορμανδίας, Φιλαρμονική Ορχήστρα του Bremerhaven, Φιλαρμονική Ορχήστρα G. Enescu. Το 2008 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην τουρνέ της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στην Κίνα για τους Εορτασμούς των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου.
Τον Απρίλιο του 2022 συνέπραξε με τον Λεωνίδα Καβάκο, τον Τιμόθεο Γαβριηλίδη-Πετρίν και τον Ηλία-Ίωνα Λιβιεράτο σε φιλανθρωπική συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για την οικονομική ενίσχυση του Μαιευτηρίου της Μαριούπολης. Η αγάπη που ο Βασίλης Βαρβαρέσος έχει και για τη μουσική δωματίου φαίνεται από τις συνεργασίες του με τους Noé Inui, Leonard Elschenbroich, Γιώργο Δεμερτζή, Henri Demarquette, Michel Dalberto, Nicholas Dautricourt, François Salque και με το Dudok String Quartet. Έχει ηχογραφήσει με τους Δημήτρη Τηλιακό, Γιώργο Δεμερτζή, Ivan Karizna, Noé Inui, Ophélie Gaillard και Alexis Kossenko, ενώ υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Duo Inui-Varvaresos με τον Noé Inui και του σχήματος Fourtissimo με τους πιανίστες Ran Dank, Soyeon Kate Lee και Konstantin Sukhovetsky. Είναι ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου “Up to 8” της Θεσσαλονίκης.
Όταν σε ηλικία 14 ετών κέρδισε το Α΄ Βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό Young Concert Artists της Νέας Υόρκης, ήταν έως τότε ο νεαρότερος πιανίστας που έχει κερδίσει ποτέ αυτόν το θεσμό. Μετά το ντεμπούτο του στην Ουάσινγκτον σε ηλικία 15 ετών, η καριέρα του τον οδήγησε σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές και αμερικανικές αίθουσες: Zankel Hall του Carnegie Hall, Kennedy Center της Ουάσινγκτον, Morgan Library, Avery Fisher Hall και Alice Tully Hall της Νέας Υόρκης, Kimmel Center της Φιλαδέλφεια και Isabella Gardner Museum της Βοστόνης. Μετά το ντεμπούτο του στο Carnegie Hall προσκλήθηκε να εμφανιστεί στο Λευκό Οίκο για τον Πρόεδρο Barrack Obama. Στην Ευρώπη έκανε ντεμπούτο στο Αteneu του Βουκουρεστίου, στη Salle Gaveau του Παρισίου και στην Tonhalle της Ζυρίχης, στην Musikverein της Βιέννης και στην Concertgebouw του Άμστερνταμ.
Γνήσια εκλεκτικιστής, γράφει επίσης μουσική για σειρά ταινιών, συμπεριλαμβανομένων και των νέων αφιερωμάτων στον Brancusi και την Julie Mehretu από την Checkerboard Film Foundation, ενώ συγγράφει ένα βιβλίο αφιερωμένο στον Claude Debussy και δίνει σειρά masterclass στην California, το Cincinnati και το Charleston των ΗΠΑ.
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, ξεκίνησε να παίζει πιάνο σε ηλικία 5 ετών. Σπούδασε με την Milena Mollova και στα 18 έγινε δεκτός στην Juilliard School της Νέας Υόρκης, όπου συνέχισε τις σπουδές του σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο με τους Jerome Lowenthal, Veda Kaplinsky και Robert MacDonald. Ολοκλήρωσε τον κύκλο σπουδών του στο Conservatoire του Παρισιού με το Diplôme d’ Artiste-Interprète στην τάξη του Michel Dalberto.
Έχει κερδίσει το Γ΄ Βραβείο στο Διαγωνισμό Enescu το 2014 καθώς και στο Διαγωνισμό Piano Masters του Μόντε Κάρλο. Έχει στο ενεργητικό του εννέα δισκογραφικές δουλειές. Ηχογραφεί για την NAVIS Classics, BIS Records, Aparté Records και Mirare Records. Ο πρώτος του δίσκος με την Aparté – “V for Valse” – έλαβε διθυραμβικές κριτικές, με την εφημερίδα “Le Figaro” να του δίνει πέντε αστέρια. Φέτος κυκλοφορούν οι δύο νέοι του δίσκοι, με τον φλαουτίστα Alexis Kossenko και τον βιολοντσελίστα Ivan Karizna.
Από το 2020 είναι μόνιμος καθηγητής πιάνου στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.